فرانسوی‌ها وقتی کسی گاف می‌دهد، می‌گویند: «faire une gaffe». در واقع وقتی فرانسوی‌ها می‌گویند گاف داد، یعنی سوتی داد. سوتی‌دادن به معنی اشتباه‌کردن است؛ اما اشتباهی که نشان‌دهنده بی‌سوادی و عدم توجه به درست‌ حرف‌زدن است. البته در کشورهای بزرگ، که شامل نود درصد کشورهای دنیا می‌شود، معمولا یک رئیس جمهور یا وزیر ممکن است هر سال یک گاف بدهد یا ممکن است در هر سه سال حتی یک گاف یا سوتی هم ندهد؛ چون معمولا رئیس جمهور موجودی است که باید سواد کافی داشته باشد و حتی اگر بلد نیست بیکاری را از بین ببرد، حداقل باید راه‌رفتن و حرف‌زدن یومیه‌اش را بلد باشد. ولی برای ما ایرانیان اگر رئیس جمهور یا رهبر کشور یا نماینده مجلس یک شعر را درست بخواند یا یک شاعر ایرانی را بشناسد، یا بلد باشد اسم موزه لوور را درست تلفظ کند، این اتفاق عجیب است و باید برایش جشن ملی گرفت. وقتی رهبر کبیر انقلاب می‌گفت: «آقای طالقانی یک مرد دموکراسی نبود» یا در حضور یاسر عرفات پیمان کمپ دیوید را «کمپ فعلی» تلفظ می‌کرد، طبیعی است که کسی از رهبر بعدی یا رئیس جمهور انتظار بیش‌تری ندارد.

مثلا این‌که رئیس جمهور، که دکترایش را از انگلستان از راه دور گرفته، بگوید: «ابر به پایین نگاه می‌کند و می‌بارد!» و جمعیتی که روبه‌رویش نشسته‌اند از خنده منفجر نمی‌شوند، دو دلیل دارد: یا او را با رئیس جمهور قبلی مقایسه می‌کنند که به پیمان «گلستان» می‌گفت «گلستان‌چای» یا با خودشان فکر می‌کنند که حتما ابرها واقعا همین کار را می‌کنند. به همین دلیل است که در ایران طنزنویس‌ها لازم نیست زحمت زیادی بکشند، همین که جملات رهبران کشور را عینا بنویسند خودش طنز می‌شود.

وقتی رئیس جمهور قبلی و فعلی و احتمالا بعدی به طور عادی سوتی می‌دهند، آن وقت اصلا کسی تعجب نمی‌کند که به قول آقای روح‌الله مومن‌نسب: «یک دختر شانزده ساله با دو گیگ اینترنت حامله می‌شود.» در کشورهای دیگر حاملگی با یک ده ترابایت اینترنت هم ممکن نیست. حتما این سوال پیش می‌آید که کدام دختر شانزده ساله فقط با دو گیگ اینترنت حامله می‌شود؟ پاسخ این است که خواهر همان دختری که به قول رئیس جمهور قبلی ایران در سن شانزده سالگی توی حیاط خانه‌شان با آفتابه لگن اورانیوم غنی‌سازی می‌کرد. همین روح‌الله مومن‌نسب کارشناس فضای مجازی، که کلا اینترنت را در حوزه زنان و زایمان می‌بیند، می‌گوید: «اگر در خانه‌ای 24 ساعته مودم وای‌فای باشد، بچه‌های آن خانه در آینده توانایی فرزند‌آوری نخواهند داشت که این تازه حداقل کاری است که موج وای‌فای با ما می‌کند. به نوعی می‌توان گفت این یک ترور آهسته و نامحسوس است که انجام می‌شود.»

 

فناوری راه‌گشا

به همین دلایل است که اصلا تعجبی ندارد که آقای مصطفی زمانیان، مشاور حوزه سیاست‌گذاری استارت‌آپ‌ها، در دیدار نخبگان با رهبر بگوید که پیاده‌روی اربعین یک فناوری است: «این فناوری‌های راه‌گشا در مقابل فناوری نانو و بایو مجال حضور پیدا نمی‌کنند!» و حضاری که در نشست هستند و رهبر فرزانه انقلاب نه تنها خنده‌شان نمی‌گیرد، بلکه رهبر با تایید این سخنان می‌گوید: «شما حرف‌های ما رو زدید». البته سایر فناوری‌های راه‌گشا مانند «دعای کمیل»، «نوحه علی‌اصغر» و «مفاتیح‌الجنان» نیز مواردی است که در فناوری باید مورد توجه قرار بگیرد. و جهانیان باید این فناوری‌های جمهوری اسلامی را «Fallow» کنند. البته ممکن است کسی بگوید آقای عزیز! این فالو (Fallow) که آقای احمدی‌نژاد در توئیت انگلیسی‌اش نوشته است به معنی شخم‌زدن است و ایشان وقتی از فالوورهایشان تشکر می‌کنند عملا شخم‌زنندگان پشت خانه عمه محترمه‌شان را فالو می‌کنند و اگر می‌خواهند از کسانی که ایشان را دنبال می‌کنند، تشکر کنند باید از (Follower)‌های خودشان تشکر کنند. وگرنه یک طنزنویس انگلیسی پیدا می‌شود و زیر توئیت آقای رئیس جمهور می‌نویسد: «قابلی نداره! کشاورز جو.» البته این جای امید است؛ چون از رئیس جمهوری که در هشت سال از یادگرفتن «هاو آر یو» به «فالوور» می‌رسد هیچ انتظار بیش‌تری نمی‌شود داشت. او در دیدار با مدودف، رئیس جمهور سابق روسیه، در پاسخ «حال شما چطور است؟» گفت: «بله».

 

فیلترینگ در فجازی

به طور کلی موضوع اینترنت و تکنولوژی در میان رهبران ایران خیلی اهمیت دارد و تقریبا اگر رهبران ایران در این مورد نظر ندهند، حتما درخت توی شکمشان سبز می‌شود یا دق می‌کنند؛ مثلا حسن روحانی، رئیس جمهور، معتقد است: «پایه‌گذار فیلترینگ، پهلوی اول بود.» حالا اگر بپرسی که چطور اینترنتی که بیست سال قبل به وجود آمده هشتاد سال قبل فیلتر می‌شد، می‌گوید: «منظورم از فیلترینگ، سانسور است.» و بعد به این نتیجه می‌رسیم که بر اساس این سوتی بسیار عمیق، اگر فیلترینگ همان سانسور بوده باشد، اصولا فیلترینگ را قبل از رضا شاه، ناصرالدین شاه اعمال می‌کرد و قبل از او خود حافظ در زمان امیر مبارزالدین سانسور می‌شد و اصولا یزید در کربلا دجله و فرات را برای امام حسین فیلتر کرده بود و عامل خروج آدم و حوا از بهشت بی‌توجهی آن‌ها به فیلترینگ الهی بود که سیب را فیلتر کرده بودند و مار غاشیه در واقع فیلتر‌شکن را در اختیار حوا قرار داده بود.

البته علت دامنه وسیع اطلاعات رهبران جمهوری اسلامی در مورد اینترنت این است که برخلاف تصورات موهوم برخی افراد اینترنت نه توسط بیل گیتس ساخته شده نه استیو جابز، حتی این‌که نیکلا تسلا ارتباط جهانی را تصور کرده بود و مارشال مک لوهان ایده آن را نیم قرن قبل داده بود یا وزارت دفاع آمریکا اولین سیستم شبیه ‌اینترنت را استفاده کرد و رابرت کان و وینتون سرف این سه تا دبلیو را درست کردند، همه این‌ها مزخرف است؛ فکر اصلی اینترنت اولین بار در نوفل‌لوشاتو زمانی که امام خمینی زیر درخت سیب نشسته بود، به ذهنش رسید. امام خمینی یک هفته روی اینترنت فکر کرد و وقتی به ایران برگشت و این جمله را در بهشت زهرا گفت که «و این‌ها مجرم‌اند و باید محاکمه شوند و ما محاکمه می‌کنیم.» این اولین قدم اینترنت بود که در یک جمله سه تا «و» آمده بود و www از همین‌جا شروع شد. و به همین دلیل است که رهبران ایران به عنوان کاشفان اینترنت خودشان می‌دانند آن را برای چی اختراع کردند. چرا حسن روحانی می‌گوید: «فضای مجازی برای امر به معروف و نهی از منکر است»؟ چون خودش آن را اختراع کرده و می‌داند برای چیست. حتی از همین لحاظ می‌توان گفت: «اینترنت سیدالشهدا را بیمه کرد.» یا وقتی سردار پهناور اسلام فیروزآبادی می‌گوید: «توئیتر از برخی لحاظ یک پلتفرم عقب‌مانده است»، آن را با «بحار‌الانوار» مقایسه می‌کند و طبیعی است که بگوید عقب‌مانده است.

البته هرگز نباید فراموش کرد که امام خمینی همان‌طور که در همه چیز بر همه علما اولویت دارد، در سوتی هم همین‌طور است. وقتی ایشان گفت: «دانشگاه باید دانشگاه باشد؛ دانشگاهی که دانشگاه نباشد، دانشگاه نیست.» در این جمله اولین بار در تاریخ بشر، در ده کلمه پنج بار کلمه «دانشگاه» آمده و بقیه کلمات این‌ها ست: «باید، باشد، نباشد، نیست.» و اگر قرار باشد فکر کنیم قرآن معجزه است، این جمله امام هم یک معجزه بزرگ است.

 

اینترنت و تئوریسین‌های بزرگ اسلام

یکی از ویژگی‌های مهم سوتی‌تک‌‌های رهبران جمهوری اسلامی، درک شگفت‌انگیز آن‌ها از ماهیت اینترنت است؛ مثلا رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفته بود: «متاسفانه سایت وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) هک شد و حدود ٥ هزار خودرو مدل بالا و گران‌قیمت وارد کشور شد.» ممکن است کسی رابطه این دو موضوع را متوجه نشود. مهم نیست؛ همان‌طور که خداوند در قرآن بارها تاکید کرده است: «و ما چیزهایی را می‌دانیم که شما نمی‌دانید.»

یا مثلا درک شهودی علما از اتفاقاتی که برای «آن فرد» افتاده بود؛ که فقط یک عالم بزرگ اسلام مثل آیت‌الله مکارم شیرازی، از کاشفان اینترنت، می‌تواند بگوید: «در حادثه دبیرستان تهران، آن فرد کارهای غیراخلاقی را از فضای مجازی یاد گرفته بود»! حتی بسیار بدتر از آن فرد که کارهای غیراخلاقی را از فضای مجازی یاد گرفته بود، آن خواهر و برادری هستند که به گفته رحیم‌پور ازغدی: «در تلگرام رابطه جنسی خواهر و برادر آموزش داده می‌شود!» و شروع این آموزش از این‌جا ست که به گفته سید علیرضا آل‌داود، پژوهشگر فضای مجازی، در مصاحبه با خبرگزاری شبستان: «کسی در فضای حقیقی به یک نامحرم که می‌رسد به وی نمی‌گوید پسندیدمت؛ اما در فضای مجازی به خاطر شکسته‌شدن فضای تعامل اجتماعی این عمل حرام به‌راحتی انجام می‌شود.» یعنی پسندیدن به‌کلی عمل حرام است. مسلمان واقعی کسی است که هیچ چیز را نمی‌پسندد و احوط آن است که از همه چیز متنفر باشد.

البته برخلاف این مسائل ساده جنسی علت فیلترینگ تلگرام این مسائل نبود؛ بلکه به قول رئیس سابق قوه قضائیه، تلگرام به علت شکایت مردمی و «اقدامات تروریستی» بسته شده است. و نه فقط اقدامات تروریستی؛ بلکه به قول آقای ولی‌الله سیف: «التهاب بازار ارز هم از تلگرام کلید خورد.» حتی اگر دقت بیش‌تری بکنیم، قطامه و ابن ملجم اولین بار برای به‌شهادت‌رساندن حضرت علی از تلگرام استفاده کرده بودند. ابن ملجم از قطامه پرسیده بود: «الان چی پوشیدی؟» و او بعد از فرستادن تعدادی استیکر هلو گفته بود: «تاپ قرمز و شلوارک» و ابن ملجم همان جا کنترلش از دست خارج شده بود و به عنوان یکی از خوارج رفته بود حضرت علی را به شهادت رسانده بود. به همین دلیل است که مسئولان امر با استناد به جمله معروف «دلی موشه» گفته‌اند: «فیلترشکن یعنی سلام گناه.»