نانسی رومن؛ اولین مدیر زن ناسا و مادر تلسکوپ هابل
تواناتک- نانسی گریس رومن (Nancy Grace Roman) در ۱۶ می ۱۹۲۵ در نشویل متولد شد. پدرش اروین رومن متخصص ژئوفیزیک و مادرش جورجیا اسمیت رومن معلم موسیقی بود. نانسی به دلیل شغل پدرش و همچنین تحقیقات او در عرصه زمین‌شناسی، در کودکی به همراه خانواده از نشویل به اوکلاهاما و بعد تگزاس، نیوجرسی و میشیگان نقل مکان کرد. او با تماشای آسمان در شب، به آسمان و ستارگان علاقه‌مند شد و در یازده سالگی گروه ستاره‌شناسی خود را با دختران محله تشکیل داد.
علاقه نانسی به ستارگان موجب شد او بر خلاف نظر مسئولان مدرسه و سرزنش‌ها و هشدارها، مبنی بر این‌که اشتباه است زنان در رشته فیزیک تحصیل کنند، در رشته فیزیک و نجوم تحصیل کند و در نهایت در سال ۱۹۴۹ توانست مدرک دکترای ستاره‌شناسی خود را از دانشگاه شیکاگو دریافت کند. او شش سال در رصدخانه Yerkes مشغول به کار شد. بعدها گفت که در آن سال‌ها متوجه شده بود هیچ زنی در تحقیقات نجوم فعالیت نمی‌کند؛ امری که موجب شد در سال‌های بعد تلاش فراوانی کند تا نشان دهد زنان نیز قادر به انجام چنین کارهایی هستند.
نانسی رومن در سال ۱۹۵۹ ریاست ستاره‌شناسی در اداره علوم فضایی ناسا را به دست گرفت. او اولین زنی بود که در این سازمان به مدیریت رسید و ۲۰ سال در این سمت باقی ماند تا نهایتا در سال ۱۹۷۹ بازنشسته شد. در سال ۱۹۶۴ نیز به احترام او سیارک تازه‌کشف‌شده ۲۵۱۶، نانسی گریس رومن نامیده شد.
نانسی در برنامه‌های پیشگام ناسا حضوری پررنگ داشت. او در برنامه ماموریت تلسکوپ کوبی و تلسکوپ هابل تلاشی قابل تقدیر داشت. رابرت زیمرمن در کتاب جهان در آینه می‌گوید: «هیچ کس به اندازه نانسی رومن در تکمیل طرح‌های اولیه، مفاهیم ابتدایی و تامین بودجه تلسکوپ هابل نقش نداشته است. با وجود این‌که تلسکوپ فضایی هابل ۱۱ سال پس از بازنشستگی نانسی، شروع به کار کرد؛ اما تلاش‌های او برای برنامه‌ریزی، توسعه و همچنین تحقیق روی یکی از عظیم‌ترین تلسکوپ‌های جهان، انکارنشدنی است.»
تلاش‌های نانسی برای رفع مشکلات و موانع در زمینه فرصت‌های شغلی زنان، از دیگر اقدامات ستودنی او است.
نانسی رومن، که به مادر تلسکوپ هابل نیز مشهور است، پس از بازنشستگی از ناسا دست از فعالیت برنداشت و به عنوان یک پیمانکار کار خود را آغاز کرد. او در طول زندگی حرفه‌ای‌اش همواره مدافع و سخنگوی زنان در علوم بود.
نانسی در طول فعالیت‌اش جوایز بسیاری را کسب کرد که رهبری علمی ممتاز ناسا و دستاورد علمی استثنایی، فقط بخشی از آن است.
نانسی گریس رومن سرانجام در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۸ در ۹۳سالگی درگذشت.
در اَپ توانا ببینید!
