تاملی بر پدیده فیلترشکن دولتی در ایران!
«کسانی که فیلترشکن می‌فروشند و هیچ اتفاقی هم برای آنها پیش نمی‌آید، از زیرساخت‌های همین کشور استفاده می‌کنند، اما چرا طبق قانون فروش فیلترشکن جرم محسوب نمی‌شود. این موضوعات باید در مرکز ملی فضای مجازی حل و فصل شود.»
این سخن بالا از وزیر ارتباطات دولت حسن روحانی به خوبی نشان از وضعیت فسادزا و رانتی فیلترشکن در ایران دارد. درواقع، عملا فیلترینگ در کشور تبدیل به ابزاری برای کسب درآمدهای کلان میلیاردی شده است و طبعا تولید و ساخت فیلترشکن نه به نیت کمک به آزادی اطلاعات که با هدف کسب درآمد صورت می‌گیرد. این بازار پنهان که حتی آذری جهرمی - که خود سابقه اطلاعاتی دارد - از امنیت «شغلی» آنان گله‌مند است به اراده چه کسانی چنین آزادانه فعال است؟ و به تعبیر کنایی و در پرسشی دقیق‌تر آیا دست بالایی‌ها هم در کار است؟!
اگر هم نشود خطوط رانت فروش وی‌پی‌ان در کشور را به صورت رسمی شناسایی کرد دست‌کم می‌توان از خلال سخنان مقامات به راحتی به این نکته پی برد که سطوح مختلف حکومتی که خود دست به فیلترینگ گسترده می‌زنند، چه کاسبکارانه خود را متولی فروش وی‌پی‌ان هم می‌خواهند! چنانکه در آبان ۹۸، ابوالحسن فیروزآبادی صراحتا از این سخن گفت که چون اقتصاد وی‌پی‌ان تبدیل به اقتصاد بزرگی شده است، دولت هم نخواسته است سرش بی‌کلاه بماند!
این متن سخنان رییس مرکز ملی فضای مجازی است: «امیدواریم با توجه به اینکه اقتصاد وی‌پی‌ان تبدیل به اقتصاد بزرگی شده است و سازمان‌ها و افراد زیادی از آن بهره‌برداری می کنند با مسئولیت دادستانی و وزارت ارتباطات بتوانیم اپراتورهای VPN رسمی در کشور شکل دهیم به این معنی که وی‌پی‌ان طبق یک مقررات و با نظم مشخصی از طریق اپراتورهای رسمی واگذار شود و واگذاری آن بنا بر مواردی باشد که در کشور نیاز است از آن استفاده شود.»
اما آیا فیلترشکنهایی که در داخل کشور و در این حجم از امنیت به فروش می‌رسند لزوما امنیت بالایی هم دارند؟ «حسین قاسمی» - کارشناس تکنولوژی - در گفتگویی با سایت «اقتصاد آنلاین» درباره آسیب‌های استفاده از فیلترشکن می‌گوید: «فیلترشکن می‌تواند سیستم را آسیب‌پذیر کند. آلودگی سیستم، شنود ترافیک رد و بدل شده و نقص حریم خصوصی از اصلی‌ترین معایب استفاده از فیلترشکن‌ها است که این روزها در اغلب گوشی‌های تلفن همراه ایرانیان نصب شده است.»
واقعیت این است که کمتر کارشناسی پیدا می‌شود که مسئله تجارت فیلترینگ و اساسا اصل مسئله فیلترینگ را در کشور مثبت ارزیابی کند و آن را به مثابه داد و ستدی معمولی بپندارد. چنانکه «فرزاد فخری‌زاده» - کارشناس سایت تجارت‌نیوز - نیز فیلترینگ گسترده در ایران را از منظر اقتصادی نیز به سود کشور نمی‌داند و ضمن انتقاد از فیلترشکن‌های پولی به ابعاد دیگر مسئله فیلترینگ هم می‌پردازد و از جمله با به میان‌آوردن مثال فیلترینگ سایت‌های مربوط به قیمت دلار، به این نکته اشاره می‌کند که فیلترینگ چنین اطلاعاتی به «نااطمینانی» در میان مردم دامن می‌زند و عملا با ایجاد تلاطم روانی در سطح جامعه وضعیت را به سوی شیب منفی سوق می‌دهد.
بدون تردید آگاهی از حضور نیروهای حکومتی و وابسته به حکومت در موضوع تجارت وی‌پی‌ان، خود بر «نااطمینانی» مسئله می‌افزاید. موضوع دست‌داشتن عوامل حکومتی و نزدیک به حکومت در تجارت وی‌پی‌ان مسئله‌‌ای نیست که قابل انکار باشد؛ چه آنکه اگر نتوان سندی از عاملیت یا مدخلیت نیروهای نزدیک به حکومت در فروش و توزیع وی‌پی‌ان ارائه داد، قطعا می‌توان به بعضی از سخنان خود مقامات مرتبط استناد کرد که نشان می‌دهد تجارت وی‌پی‌ان چنان پرسود است که حتی آنان را واداشته است که رسما در این بازار اعلام ورود کنند؛ چنانکه در بالا در سخنان فیروزآبادی این را به روشنی دیدیم.
جدید مرتبط
نمایش مشخصات عمومی
در اَپ توانا ببینید!
