استیو وزنیاک؛ از بنیانگذاران اپل

تواناتک- استفن گری وزنیاک (Stephen Gary Wozniak) ۱۱ آگوست سال ۱۹۵۰ در شهر سن‌خوزه در ایالت کالیفرنیای آمریکا به دنیا آمد. پدرش، جیکوب فرانسیس، مهندس الکترونیک و مادرش، مارگارت الین، خانه‌دار بود. استیو هشت ساله بود که پدرش در شرکت موشک و فضای لاکهید مشغول به کار شد و آن‌ها به سانی‌ویل در سانتا‌کلارا نقل مکان کردند.

استیو در کلاس چهارم دبستان به ریاضیات علاقه‌مند شد و با حمایت و تشویق معلم‌اش به مطالعه کتاب‌های دیگر پرداخت. خواندن رمانی درباره یک اپراتور رادیو، ذهن استیو را به خود مشغول کرد. او در کلاس پنجم یک فرستنده-گیرنده رادیویی ساخت و سال بعد هم دستگاهی اختراع کرد که بازی دوز انجام می‌داد. در همین سال‌ها استیو موفق به کسب گواهی فن‌ورزی رادیو شد. او در ۱۱ سالگی ماشین اتوماتیکی به نام Tick-tack-toe را ساخت. در دبیرستان علاقه‌اش به الکترونیک دو‌چندان شد؛ به طوری که در دبیرستان جونیور کاپرتینو، به دلیل انجام پروژه کامپیوتری جمع و تفریق، روبان آبی بهترین پروژه الکترونیک را در نمایشگاه علوم منطقه به دست آورد. دوم دبیرستان به مدرسه هوم‌‌استد رفت و در آن‌جا نیز جوایز بسیاری دریافت کرد. در همان دوران به توصیه معلم فیزیک الکترونیک‌اش به شرکت بزرگ الکترونیکی سیلویانا رفت و در آن‌جا برنامه‌نویسی کامپیوتر آموخت. در سال ۱۹۶۶ استیو بالاترین نمره ریاضی سمینارهای سانتا‌کلارا را دریافت کرد. بعد از اتمام دبیرستان به دانشگاه کلورادو بولدر رفت و در همان سال اول تحصیل خود، کامپیوتر دانشگاه را هک کرد و از دانشگاه اخراج شد. پس از آن به همراه دوست خود بیل فرناندز سیستم کامپیوتری را با نام کرم سودا طراحی کردند. سپس برای ادامه تحصیل به پالو آلتو رفت.

وزنیاک در پالو آلتو به عنوان مهندس طراح ماشین‌حساب در شرکت HP مشغول به کار شد و در همان‌جا با استیو جابز آشنا شد. استیو جابز آن زمان به عنوان دانش‌آموز دبیرستانی در شرکت HP مشغول به کار تابستانی بود. وزنیاک از فضای آزاد شرکت HP به شدت استقبال می‌کرد، شرکت HP به کارمندان اجازه می‌داد که شب‌ها روی پروژه‌های خود کار کنند. در همین زمان وزنیاک وسیله‌ای با نام Blue Box ساخت که با آن می‌توانستند با نفوذ به شبکه تلفن عمومی به صورت رایگان از خدمات تلفن استفاده کنند. او با کمک استیو جابز این دستگاه را به قیمت ۱۵۰ دلار به دانش‌آموزان و دانشجویان می‌فروخت.

در ژوئن سال ۱۹۷۵ وزنیاک موفق شد برای نخستین بار یک کامپیوتر خانگی بسازد؛ این کامپیوتر امکان اتصال به صفحه تلویزیون را داشت. در همین سال‌ها جابز و وزنیاک به عضویت یک کلوپ کامپیوتری به نام Homebrew در آمدند؛ در آن‌جا تمامی مهندسان سیلیکون‌ولی اطلاعات کامپیوتری خود را به اشتراک می‌گذاشتند. استیو جابز از ساخته وزنیاک استقبال کرد و پس از اصرار فراوان، وزنیاک را متقاعد کرد که ساخته وی قادر است یک موفقیت بزرگ تجاری به همراه آورد. استیو وزنیاک و استیو جابز با فروش وسایل خود سرمایه‌ای ۱۳۰۰ دلاری جمع کردند و در اول آوریل سال ۱۹۷۶ شرکت اپل در گاراژ خانگی جابز آغاز به کار کرد.

وزنیاک سعی می‌کرد تا در ساخته‌های‌اش از قطعات کوچک ماشین‌حساب استفاده کند. او متوجه قیمت پایین این تراشه‌ها نسبت به قطعات گران‌قیمت کامپیوتر شده بود. «اپل یک» با دانش وزنیاک و با تراشه‌ها و وسایل ارزان‌قیمت ساخته شد. اپل یک کیبورد، صفحه نمایش و کیس نداشت و مشتری‌ها باید جداگانه این اجزا را می‌خریدند. آن‌ها اپل یک را ۶۶۶.۶۶ دلار قیمت‌گذاری کردند، فقط به دلیل این‌که وزنیاک از تکرار اعداد خوشش می‌آمد.

پس از موفقیت اپل یک، وزنیاک شروع به طراحی اپل دو کرد. اپل دو اولین کامپیوتر با قابلیت نمایش رنگ‌ها و برنامه‌نویسی به زبان بیسیک بود.

پس از ساخت کامپیوتر اپل دو، استیو جابز برای بهبود فروش، یک بازاریاب به نام مایک مارکولا استخدام کرد. مارکولا ۲۵۰ هزار دلار روی اپل سرمایه‌گذاری کرد. مایک مارکولا پیش‌بینی کرده بود که فروش کمپانی اپل طی ۱۰ سال به ۵۰۰ میلیون دلار برسد. یک سال پس از ارائه اپل دو فروش این کمپانی به ۷۵۰ هزار دلار رسید و سودی ۴۲ هزار دلاری نصیب‌شان کرد. ارتقای مداوم اپل دو توسط وزنیاک، مانند اضافه‌کردن فلاپی‌درایو و اتصال به پرینتر، موجب شد تا در اواخر سال ۱۹۷۸ فروش اپل ده برابر شود. به این ترتیب یک سال بعد، یعنی در سال ۱۹۷۹، اپل تبدیل به شرکتی با بیش از ۳۰۰ نمایندگی و هزار کارمند شد. شرکت اپل، که روزهای خوبی را می‌گذراند، در سال ۱۹۸۰ سهام‌اش را در اولین عرضه عمومی به مبلغ ۱۱۷ میلیون دلار به فروش رساند.

استیو وزنیاک ملقب به WOS که به طرز دیوانه‌کننده‌ای به الکترونیک علاقمند بود، در سال ۱۹۸۱ با کندیس کلارک ازدواج کرد. آن‌ها صاحب سه فرزند شدند؛ اما همین علاقه شدیدش به الکترونیک موجب بی‌توجهی به زندگی شخصی شد تا جایی که پس از شش سال از همسرش طلاق گرفت. او در سال ۱۹۹۰ با جنت هیل، که او هم از ازدواج قبلی خود سه فرزند داشت، ازدواج کرد.

در سال ۱۹۸۳ اپل به شرکتی با ارزش ۹۸۵ میلیون دلار تبدیل شده بود؛ اما اختلافات استیو وزنیاک با جابز شدت گرفت. وزنیاک به دنبال یک دستگاه فنی با تمامی امکانات و اتصالات بود؛ اما جابز به دنبال ساخت کامپیوتری بود که تنها در انحصار اپل باشد و به هیچ کامپیوتر دیگری متصل نشود. این اختلاف موجب جدایی وزنیاک در سال ۱۹۸۵ از اپل شد. او پس از جداشدن از اپل با نام مستعار راکی راکون کلارک به دانشگاه برکلی رفت تا کارشناسی خود را در رشته علوم کامپیوتر و مهندسی الکترونیک به پایان برساند.

پس از ترک اپل، وزنیاک شرکت CL 9 را تاسیس کرد و موفق به ساخت اولین کنترل از راه دور قابل برنامه‌ریزی در جهان با نام Core شد. تولید این ریموت‌کنترل با استقبال مواجه نشد؛ چرا که این ایده از زمان‌ خود بسیار جلوتر بود. پس از آن وزنیاک این شرکت را با شرکت Tech Force ادغام کرد؛ ولی این شرکت هم به دلیل عدم سوددهی در سال ۱۹۹۰ کنار رفت.

در سال ۱۹۹۰ وزنیاک به عنوان نوآورترین مهندس سیلیکون‌ولی، همراه میشل کاپور، بنیاد پیشگامان الکترونیک را بنا نهاد. هدف این بنیاد جمع‌کردن نخبگان کامپیوتر و هک سیستم‌های مختلف با اجازه قانونی بود تا مشکلات سیستم‌های مختلف را مشخص کنند. پس از آن وزنیاک شروع به تدریس کامپیوتر کرد. او در سال ۲۰۰۱ شرکت Wheels of Zeus را در زمینه توسعه تکنولوژی GPS بی‌سیم تاسیس کرد؛ که البته این شرکت هم در سال ۲۰۰۶ به کار خود پایان داد. پس از آن شرکت Acquicor Technology را با هدف خرید شرکت‌های عرصه فناوری تاسیس کرد.

در سال ۲۰۰۲ استیو به عضویت هیئت مدیره شرکت Ripcord Networks درآمد؛ طی سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ نیز محقق ارشد Fusion-io بود. او در زمینه ذخیره داده‌ها و سرورهای رایانه‌ای فعالیت می‌کرد و بعد به عضویت هیئت مدیره این شرکت در آمد، سپس به شرکت Primary Data رفت.

استیو وزنیاک کلکسیونی از جوایز و افتخارات را از آن خود کرده است، که مدال ملی تکنولوژی، جایزه هینز و دکترای افتخاری دانشگاه‌های کارولینا، کولرادو، سانتا‌کلارا و میشیگان از جمله این افتخارات هستند.

در سال ۲۰۱۳ فیلمی از زندگی استیو جابز ساخته شد که با انتقاد شدید استیو وزنیاک روبه‌رو شد. او گفت بسیار متاسف است از این‌که این فیلم تصویر نادرستی از افرادی که او به‌خوبی می‌شناسد در تعامل با جابز و شرکت اپل داده است و ادامه داد بر خلاف آن‌چه فیلم نشان می‌دهد استیو جابز هیچ نقشی در طراحی و توسعه اپل یک و دو، رابط پرینتری و فلاپی‌دیسک‌ها نداشته است. استیو وزنیاک زندگی‌نامه خود را با نام iWoz منتشر کرده است.